Gehavende muren tonen de strijd om schoonheid
glitch - misha de ridder
Galerie Caroline O'Breen, Amsterdam
door Kees Keijer, Het Parool, 2024
English translation >
read on Het Parool website >
................................................................
William M. Peaster, writer at Bankless, on Twitter
I'm a big fan of @mishaderidder so here's a quick 101 on this cool drop:
glitch is a collection of 50 animated 1/1 GIFs crafted from photographs of erased graffiti
Every time they're transferred, they'll evolve. The first move zaps the animation, making it a still photo. More transfers fade it out until just a faint outline remains
It’s a riff on liminality - you can refresh the original image with a tx whenever you want though, or opt to burn to redeem a museum-quality physical print
The release is a ranked auction, i.e. you throw a bid of at least 0.04 ETH in, and if you’re in the top 50 (there’s ~19 hours left rn), you get a piece. Your rank in the final bid list determines which specific artwork you get
After the auction, an edition mint of 510 pieces will kick off - these will be 0.025 ETH each, open for 7 days, and will be randomized mosaics of the full glitch collection that also degrade
I love art that blurs lines, and @mishaderidder has done that here: presence and absence, meaning and indecipherability, painting and photography, graffiti and token art
Needless to say, I'm bidding!source / glitch website
................................................................
Nomination Meijburg Art Commission 2023
The Meijburg Art Commission has invited artists to share their perspectives on the theme Environment.
Shortlist of nominees for the Meijburg Art Commission 2023:
Mathieu Asselin – The Ravestijn Gallery, Amsterdam
Florence Di Benedetto – Podbielski Contemporary, Milan
Lonneke van der Palen – Galerie Fleur and Wouter, Amsterdam
Misha de Ridder – Caroline O’Breen, Amsterdam
Mohsen Yazdipour – AG Galerie, Teheran
more info
................................................................
RIGHT CLICK SAVE, online magazine
critical conversation about art on the blockchain
'PHOTOGRAPHY AFTER THE NFT'
Leading photographers discuss what is changing in Web3 with Danielle Ezzo
FULL ARTICLE HERE ✨
Misha de Ridder:
Living in the early 20th century, Walter Benjamin thought of art as a physical object — an artifact whose intrinsic uniqueness seemed to be the source of its aesthetic value. This was a bit like worshiping idols. We now know that aesthetic experience does not happen at the object level but in the receiver.
Art does not need unique objects to establish aesthetic value.
When you consider art as a tradeable artifact it is different — scarcity is a factor. But on a technological level there is nothing mystical, it is simply a social contract. You have to believe in art’s value like you believe in the value of a banknote. I’m not saying we shouldn’t be wary of the dangers of this game of economics and art when greed and indeed hyper-commodification come to overshadow the experience. But, generally speaking, crypto is simply a word for the future of the global digital economy. Looking back at 2022, crypto proved to be unsafe, but we now have the chance to purge the scammers and grifters out of crypto. The lesson is: “be ethical.” As for art NFTs, we need further experimentation to understand all the options. I think we have a long and exciting journey ahead.
................................................................
Het Parool, Dutch newspaper review Unseen Amsterdam
Photography fair Unseen ticks all the themes of the moment
by Edo Dijksterhuis
'The topics that have come to dominate the debate during the pandemic are inescapable in the Gashouder on the Westergasterrein. The environment, nature and climate change resonate in a deluge of plant still lifes and landscapes. Although Misha de Ridder nicely misleads the viewer at Albada Jelgersma Gallery with a close-up of a whitewashed wall and bumpy wallpaper that you would swear is an endangered part of the North Pole.'
translated from Dutch, full article here
................................................................
Roberto Salazar
Twitter space about generative by nature
Download the show!
................................................................
PhotoVerso
interview about generative by nature
PhotoVerso 12 interview misha de ridder
PV: What's the scoop with your latest NFT drop?
MdR: The drop ‘generative by nature’ is about embracing the positive beauty of reality and also referencing generative art projects: “nature is the teacher of the arts. it may be impossible for humans to ever replicate its mystical algorithm in a computer. it may not be necessary. it's already there.” I photographed ‘renders’ of spring and I am minting 36 photos in chronological order on the dates the photos were made, so it is a recreation of the spring of 2021. It is also about sequencing, gameplay and telling stories with a marketplace, in the end all NFT like to play!
🌱generative by nature................................................................
COLLECTOR DAILY
review high up close by
https://collectordaily.com/misha-de-ridder-high-up-close-by/
................................................................
OUDE KERK TOT IN DE KLEINSTE DETAILS
INSIDE - MISHA DE RIDDER
Waar: Juliètte Jongma, Gerard Doustraat 128a
door Kees Keijer, Het Parool, 2018
English translation >
De foto's op deze pagina geven meestal een goede indruk van de kunstwerken die we beschrijven. Dat is bij de foto hiernaast toch een tikje anders. De prints die Misha de Ridder (1971) nu bij Juliètte Jongma laat zien zijn zo krankzinnig scherp, dat allerlei details in de foto's verdwijnen als je ze op kleiner formaat reproduceert.
Dat is op zich natuurlijk niets bijzonders. Op de grote foto's van Rineke Dijkstra zie je ook elk sproetje, Andreas Gursky fotografeert fabrieken waarin elk labeltje zichtbaar is en de ruimtetelescoop Hubble, die kan er ook wat van.
Maar bij de foto's van De Ridder is iets anders aan de hand. Ze brengen dingen in beeld die juist tamelijk ondiep zijn. Of zelfs plat. De Ridder fotografeerde allerlei plekken in de Oude Kerk. Hij zoomde in op een specifiek motief - een nis, een zuil of een stuk muur. Tegelijk gebruikte hij een digitale camera met een enorm hoge resolutie. Je ziet het stucwerk in al zijn onvolkomenheden. Er zijn stukjes verf van het oppervlak gebladderd, maar je kunt ook de kwaststreek van de schilder volgen, net als beschadigingen van de muur en de reparaties daarvan. Hier en daar zie je een draad van een spinnenweb hangen. Dat alleen al maakt het kijken naar deze foto's tot een bijzondere sensatie. Ze zijn volkomen glad, maar je zou zweren dat je naar een ruw oppervlak kijkt.
De opnames zijn afgedrukt op papier dat heel mat is, waardoor de prints bovendien een fluwelig oppervlak krijgen. Dat is vooral goed te zien op een foto van een donker hoekje in de Oude Kerk. Je ziet een soort kromming in de muur met verschillende donkere tinten die een abstracte compositie vormen.
Een andere foto lijkt te gloeien door het goudgelige licht dat over de wanden strijkt. De eenvoudige composities doen vaak denken aan modernistische schilderijen, van Ellsworth Kelly, Georgia O'Keeffe of Giorgio Morandi bijvoorbeeld. Ook de vergelijking met Pieter Saenredam dringt zich op, die in de zeventiende eeuw verstilde protestantse kerkinterieurs schilderde. Heel uitgewogen en schijnbaar eenvoudig.
Daarnaast laat De Ridder iets anders zien. In zijn foto's zitten ook partijen die minder scherp weergegeven zijn. De overgang van scherp naar onscherp verloopt soms geleidelijk en soms tamelijk abrupt. De zichtbare wereld transformeert als het ware in ongrijpbare partijen, waarin vorm en kleur een zelfstandige waarde krijgen. Het is alsof De Ridder daarmee ook iets van de functie van het kerkgebouw laat zien, als intermediair tussen de fysieke en de spirituele wereld.
2017 / Schilderen met licht - Sandra Smets
2014 / De wildernis van Almere - Maria Barnas
2012 / Avro Kunstuur - In Sight, Collecting Photographs (video)
2011 /
Abendsonne, photo-eye Magazine - Adam Bell
2011 / Schrijven met licht, Foam - Erik A. de Jong
2005 / Luxuriant Reality, De Volkskrant - Maria Barnas
2011 / Schrijven met licht, Foam - Erik A. de Jong
2005 / Luxuriant Reality, De Volkskrant - Maria Barnas
Mastering the art of looking in a
visual culture so rapidly in transition has become
somewhat of a sacred task, one that Dutch artist Misha
de Ridder has spent his career pursuing. Drawn to the
landscape at an early stage in his career, de Ridder
moved from photographing the signs and signifiers of the
cityscape to exploring his own relationship to nature’s
enigmatic depths. “I had the feeling that in the
cityscape, everything is made – architecture, signs, all
manmade. The meaning that arises from these objects is
more or less set. So, as a photographer, you combine all
these meanings and a new meaning arises. But I really
wanted to work from something that had no meaning.
Something before meaning.”
Using a large-format field camera, he began to travel through the backdrop of the mediated landscape on the search for the unknown. From innovative and experimental photobooks to meditative video works and vast prints, de Ridder’s work process is characterised by a gravity that demands we look again at what we thought we knew. Instilled with a sensitivity and respect for the monumentality of the natural world, the high detail and precision of his work invites the viewer to look anew at the world around them, and past the clichés that have come to dictate our perception of nature. “This overrepresentation of nature in media is putting up a wall in-between us and a real experience of place. I want to connect in my own way; I don’t want to do it through someone else’s eyes. More and more people live in cities. You see a mediated image, or a park, then maybe you’re on holiday; you’re in a car, you see all these mountains but you just drive passed them. You’re still not looking. Even your cultural baggage keeps you from looking. Everything is already thought of.”
On the pursuit of a deep-rooted experience that embraces the spiritual dimensions of our environment, de Ridder’s ventures into the natural world do not shy away from the extreme nor does he attempt to conquer it. It is not with the grandeur of the romantic individual that he approaches his subject, but with a reverence for its insurmountable power. “It’s about being at this edge, this boundary between something that is fantastic and terrifying. I’m most interested in this feeling and the place of man in the landscape.” His intricate studies are thus devoid of the sentimental tropes of romanticism, filled instead with a sense of wonder at nature’s enigmatic phenomena. Driven by mystery, they seek to achieve the impossible: to represent what essentially cannot be represented.
The “machine eye” of the large-format camera shares an equal role to the human eye in this process. Interested in the autonomous activity of analogue film, de Ridder uses the camera to penetrate a reality that we are not witness to. “I work with analogue film as a medium itself. I know film will pick up certain colours in a different way. You see different colours with the human eye, which tends to correct things.” His most recent series Falaise, which consists of abstractions of the chalky cliff face in Ault in Normandy, France, harnesses the revelatory power of photography to capture the continuous metamorphosis of the cliffs. Once a celebrated holiday destination, where Monet is believed to have developed Impressionism, the area has become forgotten as it is encroached upon by the sea, which is gradually swallowing its surroundings.
Shooting with his back to the sea, de Ridder turned his attention to the minutiae of the cliff face. To the human eye, the surface is white. To the “machine eye”, the surface is in motion, capable of kaleidoscopic transformations. The film has a life of its own, capturing a spectrum of different colours and seasonal textures, induced by the orange of sunset, the rich blue of dawn and the yellow moss of spring. With light coming from the sky as well as light reflected by the sea, the cliffs become a canvas, subject to renewal as blocks of chalk break away into the water to reveal layers of fresh white. Falaise is an ode to its lifespan, celebrating the mystique of 160 million years of sediment.
2014 / De wildernis van Almere - Maria Barnas
2012 / Avro Kunstuur - In Sight, Collecting Photographs (video)
2011 / Abendsonne, photo-eye Magazine - Adam Bell
2011 / Schrijven met licht, Foam - Erik A. de Jong
2005 / Luxuriant Reality, De Volkskrant - Maria Barnas
SCHILDEREN MET LICHT
door Sandra Smets, AMC Magazine, 2017
Op de fotobeurs Unseen vorig jaar zette de galeriehoudster maar een extra suppoost neer: te veel bezoekers konden zich blijkbaar niet bedwingen om het werk van Misha de Ridder aan te raken. Ze waren té nieuwsgierig. Want wat waren dit voor werken, wat voor materiaal, techniek, waar keken ze toch naar? Inderdaad zien de kleurige abstracties van De Ridder er raadselachtig uit, als combinaties van aquarelverf met zacht kleurpotlood, of wie weet heeft hij wel pure pigmentpoeders over het papier uitgestrooid. Maar nee, het zijn echt allemaal foto's.
Gewapend met een balg en zware technische camera – technischer dan de meeste – trekt De Ridder de natuur in en fotografeert zee, bergen, rotswanden, soms op het gevaarlijke af. Die dia's, analoog gemaakt, niets gemanipuleerd, laat hij uitprinten in een Duits laboratorium op uiterst glad papier. De inkt ligt er als een film op. En dát is die vreemde tactiliteit die kijkers niet kunnen duiden, maar die helaas ook de ondergang van zijn werk kan betekenen. Na een museumtentoonstelling kreeg hij eens een landschapsfoto dusdanig bepoteld terug dat deze direct de prullenbak in kon.
Verstandig dus dat het AMC zijn foto's inlijst achter museumglas: na het poollandschap Moon uit 2011, waar de afdeling Kunstzaken vaak vingerafdrukken op het glas moet wegpoetsen, kocht het onlangs ook een zeelandschap. Je moet net weten dat dit een zee is, anders zie je dat niet af aan deze abstracte compositie van turquoise vlakken. De foto komt uit de reeks Falaise waarvoor De Ridder bijna anderhalf jaar lang regelmatig naar de Normandische kust reisde. Hij fotografeerde er de zee en die grote rotswanden, inclusief alle aderen, licht, eventuele mossen, gruis. Schijnbaar onverzettelijk zijn deze kliffen door natuurlijke processen zoals erosie juist erg in beweging, verliezen hoogte, breken vaak af. Een verse breuk is wit, een wand die al lang intact is wordt bijna zwart en tussen die twee tegenpolen vangen en kaatsen de wanden licht in allerlei tinten. Het is een waar visueel spektakel, maar, een dat onze ogen niet zien. Die zien witte steen. De Ridder daarentegen weet beter: die wanden bestaan uit fossiel kristallijn dat alle tinten van de regenboog aan kan nemen, zelfs rood in de zonsondergang, die zijn camera weet te vangen. Als je met hem praat, noemt hij kleuren waarvan je denkt dat ze niet mogelijk zijn, blauwrood en groenrood, maar zijn foto's bewijzen anders: ze bestaan.
Die rotsen leveren hem een reeks materieschilderijen op waar zijn zeelandschappen haaks op staan met hun eindeloze kalmte, beelden waar je in kunt dromen en verdwijnen. Dat klopt ook met de werkelijkheid. Die zee bij Normandië weerkaatst het licht van achter de rotsen terug richting de kliffen. Op deze foto's zie je enkel zee, horizon en lucht, en alle gradaties van licht en kleur waarin die in elkaar overlopen, vanaf de krijtbodem die door het water heen schijnt. Foto's waarvoor hij zelf ook bij eb diep de zee in liep, met een timer op zak omdat je niet wilt worden verrast tussen vloed en krijtrotsen in. Daar de zee in lopend tot enkel kleur en licht en water en lucht resteerden, schoot De Ridder deze opnamen. Foto's waarmee hij laat zien dat er niet zoiets is als een onderscheid tussen mens en natuur: hier vloeit alles samen. In een bijbehorende publicatie van dit project noteerde hij de tijdstippen van de opkomst van maan en zon, cycli die van invloed zijn op de natuur, op zijn foto's, en op onszelf. Alles wordt één.
Wat dit alles wel niet oplevert aan intense kleuren legt hij vast met zijn camera en beoefent zo een andere manier om de wereld te bekijken. "Daardoor kan ik er aan mijn eigen werkelijkheid ontsnappen. Dit is een nieuwe realiteit, echter dan wat je ziet. Zo overstijg je jezelf. Je vangt hierin een glimp op van een alternatieve werkelijkheid."
Tot 20 juni zijn deze 'unreal realities' te zien in de AMC Brummelkampgalerie. Ongeveer vijf keer per jaar brengt Kunstzaken daar een solotentoonstelling van een jonge kunstenaar, soms maar net van de academie af, van wie het een werk aankoopt voor de AMC-kunstcollectie – in dit geval een zeegezicht van Falaise. Wat deze opkomende talenten veelal gemeen hebben, is dat ze fotografie verhalend en conceptueel gebruiken, niet documentair, en daarmee nieuwe wegen inslaan. Met die onderzoeksmatige aanpak passen ze thuis in het AMC. Want zoals het AMC ook het nieuwste wetenschappelijk onderzoek en de nieuwste laboratoriumtesten doet, toont het hiermee de nieuwe ontwikkelingen in de beeldende kunst. Daarbij zoomt hij in op kwaliteit. Wetend dat hun werk in een mooie collectie wordt opgenomen, exposeren kunstenaars graag bij het AMC.
In het geval van De Ridder viel Kunstzaken voor zijn uiterst preciese werkwijze, waarin hij experimenteert om de grenzen van de fotografie op te zoeken. Daarbij houdt het AMC ook de oorspronkelijke uitgangspunten van de kunstcollectie in ogenschouw, die destijds is begonnen door Brummelkamp met zijn voorliefde voor schilderkunst. Dit stuk van De Ridder sluit – ook zonder kwasten - aan op dat schilderkundige startpunt. Immers: zijn zeelandschappen lijken op werken van Rothko, zijn rotsfoto's op schilderijen van Rothko's tijdgenoot Still, beiden abstract expressionisten, en allebei waren zij net als De Ridder nu makers van beelden om je in te verliezen, in te dwalen. Want wat De Ridder in feite doet is schilderen, met niets anders dan licht.
2012 / Avro
Kunstuur - In Sight, Collecting
Photographs (video)
2011 / Abendsonne, photo-eye Magazine, Adam Bell
2011 / Schrijven met licht, Foam - Erik A. de Jong
2005 / Luxuriant Reality, De Volkskrant - Maria Barnas
2011 / Abendsonne, photo-eye Magazine, Adam Bell
2011 / Schrijven met licht, Foam - Erik A. de Jong
2005 / Luxuriant Reality, De Volkskrant - Maria Barnas
DE WILDERNIS VAN ALMERE
door Maria Barnas voor Museumtijdschrift nr 8 nov./dec. 2014
Met zijn werk zet kunstenaar Misha de Ridder (NL, 1971) niet zozeer landschappen neer als wel manieren waarop je naar het landschap kunt kijken. In zijn atelier aan de Krom Boomsloot, in de binnenstad van Amsterdam, laat hij me een foto zien van een dichte begroeiing, Set IV / Analoge baryte print / 20 x 25 cm / 2014. De foto is zo scherp, dat mijn oog niet weet waar het zich op moet richten. Het dwaalt als een nerveuze vogel van blad naar blad naar tak.
De Ridder heeft goede redenen om niet met een digitale camera te werken. 'Dit is echt een etsje van de natuur. Alles staat erop, ook de details die fijner zijn dan je kunt waarnemen. En omdat dit een handprint is, zijn er grijstinten haalbaar met een eindeloze schakering. Dat kun je met een inkjet print vergeten.' Ik heb de indruk dat ik in het beeld val, in een diepte die eindeloos is - terwijl ik weet dat deze bomen staan afgebeeld op papier. Er is een val in de diepte, maar ook in bossen die ik eerder heb gezien. Ik moet denken aan de ingehouden wildernis van schilderijen van Courbet (1819-1877) met bomen die afzonderlijk niet spectaculair zijn, maar samen een oppervlakte vormen waar je als toeschouwer in wilt binnendringen. Waar Courbet een lichtvlek, een paadje, een vogel biedt om je verbeelding langs te leiden, weigert De Ridder je een richting of handvat te geven. Hij zoekt juist de afwezigheid van het anekdotische, om de onverschilligheid van de natuur te benadrukken.
Het Wilgenbos in Almere-Buiten, aan de rand van het Markermeer, ontstond begin jaren zeventig nadat de Flevopolder hier in 1968 werd drooggelegd. Om de dijken te versterken, werden matten gebruikt, geweven van wilgentakken. 'Deze takken zijn soepel en ijzersterk', vertelt De Ridder, 'maar het is levend materiaal. Als je zo'n tak in een glas water zet, schiet het meteen wortel. Het verbreidt zich net zo enthousiast als een virus.'
'In Nederland wil men bossen met lanen en eiken en beuken en de ondergrond moet kaal zijn, zonder brandnetels voor de kinderen... Maar dit is echt! Het is zonder plan, dicht begroeid geraakt. Het is vijandig. Ik denk niet dat je in Nederland dichterbij oer-wildernis kunt komen, behalve misschien op de bodem van de Noordzee.'
'Ik heb meer wilgenbossen gevonden in de Flevopolder, maar hier is het licht het meest sprankelend, mogelijk door de aanwezigheid van al dat water. Het water reflecteert als een spiegel in de hemel. De lucht reflecteert vervolgens op het Hollandse landschap. Het licht is hier schitterend.'
In het Wilgenbos gaat De Ridder mij voor, met grote regenlaars-passen. Hij zoekt een plek zonder pad, zonder menselijke inmenging. Ik zeg maar niets, om hem niet te storen.
Ik herinner me de afwezigheid van elk menselijk spoor in het gefotografeerde landschap van De Ridder en dan begin ik te vermoeden wat dit werk suggereert: de mens is niet belangrijker dan een tak, een vogel op een tak, een wilgenbos dat ruist in de wind.
Ik loop achter De Ridder aan. Zijn blik verdwijnt tussen de takken. Hij haalt zijn camera en statief tevoorschijn en verdwijnt onder een doek. Hij staat zo lang stil, dat ik hem uit het oog verlies. Het is alsof de kunstenaar uit puur kijken bestaat. Hij is één geworden met het landschap.
2017
/ Schilderen met licht - Sandra Smets
2015 / Unseen Magazine - Sophie Wright
2012 / Avro Kunstuur - In Sight, Collecting Photographs (video)
2011 / Schrijven met licht, Foam - Erik A. de Jong
2005 / Luxuriant Reality, De Volkskrant - Maria Barnas
2015 / Unseen Magazine - Sophie Wright
2012 / Avro Kunstuur - In Sight, Collecting Photographs (video)
2011 / Schrijven met licht, Foam - Erik A. de Jong
2005 / Luxuriant Reality, De Volkskrant - Maria Barnas
ABENDSONNE
Reviewed by Adam Bell for photo-eye Magazine 2011
Misha de Ridder Abendsonne
Photographs by Misha de Ridder
Schaden.com, 2011. Hardbound. 14 pp., 8 color illustrations, 11-3/4x14-1/4".
The horizon [is] a kind of temporal hinge between immediate apprehension and a constant postponement of closure...The very fact of the horizon is what is immutable; it is an infinite dividing line between infinite entities, a place toward which the mind journeys and yet a place that appears as a continuous, productive, deferral of place.
-Susan Stewart, "What Thought Is Like" from The Open Studio Essays on Art and Aesthetics
Rooted in 19th century Romantic notions of the sublime, Misha De Ridder's images are subtle and beautiful, but also utterly contemporary. Abendsonne is a narrowly focused book that contains a mere eight large images (seven inside and one on the cover) printed on a heavy card stock, but is full of nuance and visual sophistication. The title, translated from German, means "setting sun" or "evening sun," but more specifically refers to a phenomenon in northern Europe during late autumn and early spring where the sun barely rises in the sky. In the mountainous Swiss towns where these images were made, the sun hovers briefly above the peaks before sinking back and shrouding the landscape in darkness - the cool otherworldly light, temporally transforming the landscape and shifting our perception.
Looking at De Ridder's book, I was reminded of a tiny show I saw more than ten years ago entitled The Sea & The Sky at the Beaver College Art Gallery in Pennsylvania. Containing works by Vija Celmins, Elger Esser, Linda Conner and various other artists and photographers, the show explored contemporary representations of the sky and sea. Accompanying that exhibition was a pamphlet with the absolutely brilliant essay "What Thought Is Like" by Susan Stewart. In that essay, Stewart traces notions of the sublime from Immanuel Kant to Henry David Thoreau and his contemporaries to the artists exhibited in the show. She also grapples with an issue that is central to De Ridder's work - the paradox of visually expressing a phenomenon that can only be experienced.
All the images in Abendsonne contain a similar view of a mountainous landscape mirrored by a lake. In each image, the light has a hazy openness that flattens and abstracts the landscape. Cutting through the center of the frame, the horizon creates a doubling effect that is simultaneously disorienting and hypnotic. Although writing about other work, Stewart's words offer great insight. As she writes, these images "draw us into the act of looking, even as they draw us to the limits of our looking." Stewart continues to talk about how images of the sea and sky often leave us with a "vertiginous loss of position or location." This same phenomenological effect is present in De Ridder's work. As viewers, we hover disoriented above the glass-like surface of a lake - ground and sky seemingly transposed, shimmering out of reach, like a mirage.
As an artist, De Ridder makes images that could easily become saccharine calendar art or empty exercises in sublime kitsch. Arctic sunsets, verdant dunes and dense forests have all been De Ridder's subjects, but he has always succeeded in pushing them to a new level and forced us to look again - either through inventive design in the case of Wilderness or editorial restraint and focus, as in the case of Dune. In some ways, De Ridder's works are so forcefully anachronistic that they are contemporary. It takes a brave and talented soul to tackle the sublime landscape and succeed like De Ridder.
In the 19th century, writers such as Edmund Burke and James Addison wrote extensively about the sublime and puzzled over the problem of representing vast and spectacular natural phenomenon such as the sea and sky. They also wrote about the feelings of terror and grandeur that accompany ones experience of the sublime. It is easy to forget, or ignore, the mysteries of the natural world. We live in a modern world largely divorced from, and oblivious to, the kinds of natural phenomenon that Burke, Addison and others wrote about so long ago, and De Ridder explores. Separated from the natural beauty of the world, it is always good to look again -- even if it is in awe and confusion -- with fresh eyes.
Please note: All quotes from Susan Stewart, "What Is Thought: The Sea and The Sky," originally printed as a pamphlet to accompany the exhibition The Sea & The Sky, Beaver College Art Gallery, 2000; reprinted in Susan Stewart, The Open Studio: Essays on Art and Aesthetics (University of Chicago Press, 2005) p. 99-110.
2017 / Schilderen met licht - Sandra Smets
2015 / Unseen Magazine - Sophie Wright
2014 / De wildernis van Almere - Maria Barnas
2012 / Avro Kunstuur - In Sight, Collecting Photographs (video)
2005 / Luxuriant Reality, De Volkskrant - Maria Barnas
SCHRIJVEN MET LICHT
Speech bij opening Solstice, Misha de Ridder in Foam 16.06.2011 – Erik A. de Jong
We zijn aangeland op een moment dat nieuw nadenken vraagt over onze verhouding tot natuur en landschap in een verstedelijkende wereld; er ligt een grote opgave voor onze omgang met deze grootheden: menselijk interventie hoeft niet ontkend want is universeel en maakt het landschap tot landschap, maar er is ook diepe noodzaak tot exploratie van de betekenis van natuur en landschap van binnenuit, als een levende constructie met zijn biotische en abiotische factoren.
De relatie tussen landschap en mens, tussen natuur en kunst is een complex gegeven: natuur is beweging en verandering, zij sterft, is efemeer, gaat voorbij, maar komt ook weer terug, de natuur is proces; maar ook al gaat het moment onherroepelijk verloren, een foto kan tijd vasthouden, en daarmee doet de kunst iets wat de natuur niet kan: de foto is het bewustzijn van het nu, gevangen en geschreven in licht. Natuur en kunst vinden zo in dialoog met elkaar een plaats in de architectuur van de tijd.
W.F. Hermans schreef in Paranoia (1953): ‘mijn grootste ongeluk is dat ik niet als machine ter wereld ben gekomen en dat ik niet met licht kan schrijven als een fototoestel’. Het is een indringende uitspraak: want hij verwijst naar hoe fotografie tot stand komt met een mechaniek, zoals ons lichaam weliswaar ook een mechaniek is met onze ogen als lenzen. Maar beelden kunnen wij enkel vastleggen in ons geheugen.
Hermans stelt zich echter voor dat als hij een fototoestel was, zijn hand zou kunnen schrijven met licht. Zoals licht op film valt en zichzelf inschrijft in het medium en daarmee vastlegt, zou schrijven met licht worden tot licht werpen op, tot een openbaren, een uitdrukken, en een betekenis geven aan de wereld om ons heen op papier, dat vaak ook de ondergrond voor de foto is. Fotograferen en schrijven zijn dan beide expressie, experiment, uitkomst van persoonlijk visie, onderzoek, zoeken naar verstandhouding en proberen die geldend maken; zij kunnen beide poëzie zijn, of proza of drama.
Voor landschap is in deze tijd nodig dat er gezocht wordt naar wegen die gaan voorbij de vaststaande esthetica die sinds 18de eeuw een indeling heeft gemaakt in het schone en het schilderachtige, comfortabel in hun aangename, niet bedreigende en oppervlakkige vorm van schoonheid dat als cliché de door ons gewenste ideale werkelijkheid bevestigt. We zijn in zekere zin aan het einde gekomen van die traditie waarin de landschapsfoto enkel visueel is, en niet een schriftuur, een uiteenzetting, een onder de huid gaan.
Esthetica is afkomstig van het Griekse aisthetisein dat oorspronkelijk ervaringswereld betekent, voorbij kijken, voorbij het visuele alleen. Het is het voelen met de ogen, het zien door de huid, het ruiken met het oor, het horen met de neus: esthetica moet zijn, first and foremost: zinnelijke, zintuiglijke ervaring. Niet voor niets zijn er in kunsttheorie en esthetica dringende recente pleidooien ( zoals bij de Fin Juhani Pallasmaa) voor een resensualisering van de wereld als reactie op het eenduidig modernisme en zijn erfenis.
Landschap is integraal, samenvattend: reëel en niet een abstractie. Landschap is een lichaam dat gevoeld en gelezen kan worden. Landschap is niet eenduidig, het is complex: het moet ontdekt, veroverd worden in tijd en ruimte, tenminste als we het ook binnen zijn eigen systeem willen zien en begrijpen en lezen en niet enkel van buiten af. Landschap moet worden aangegaan, zeker in een wereld die het stedelijk perspectief steeds meer in onze cultuur op de voorgrond zet.
Als landschap wildernis is en, zoals de Amerikaan Thoreau gezegd heeft, ‘in het behoud van de wildernis de toekomst van de wereld ligt’ dan moeten we landschap zien en begrijpen van binnen uit, niet als een beeld, als een commodity, maar als verstandhouding, die complex en veeleisend is. Daartoe moeten wij het blanco vel dat landschap is – het heeft immers als plek geen betekenis van zichzelf – in al zijn gelaagdheden opnieuw leren lezen als een boek opdat het zich aan ons kan onthullen; wij zijn het die landschap en natuur een betekenis verlenen.
Zoeken, onthullen en schrijven met licht is wat Misha de Ridder doet in zijn landschapsfoto’s en video’s. Hij zoekt niet de comfortabele zone van het schone en het schilderachtige, maar van het sublieme. Het is een zoektocht naar het aangaan van een confrontatie met de natuur als een gegeven groter dan onszelf, naar het opnieuw in beeld brengen van een grootsheid die tegelijkertijd reëel maar ook onbevattelijk is. Landschap is een paradox: hoe kan men vasthouden in beeld wat misschien niet gefotografeerd kan worden, de verandering van licht bijvoorbeeld, of de tactiliteit van het landschap. Het grootse tilt ons over grenzen waar wij niet altijd bij kunnen, mentaal niet, in gevoel niet. Landschap wordt niet alleen gezien, maar ervaren met meerdere zintuigenen met kennis en ambacht. Want wie landschap van binnenuit wil ervaren moet, zoals deze fotograaf, ook meteoroloog, geograaf, bioloog en kaartlezer zijn, bovendien over klimaatkennis en een artistiek vermogen beschikken.
Het zoeken en vastleggen van sublieme in het landschap laat sinds de 18de eeuw zien dat landschap een dimensie heeft die onbegrijpelijk is, verraderlijk kan zijn, waar zich een grens aftekent van leven en van dood, van onvoorspelbaarheid. Het sublieme is de landschapservaring die individueel en persoonlijk is, ons innerlijk vervult met de soms beangstigende en tegelijkertijd overweldigende schoonheid en kracht van natuur en landschap, de onbevattelijkheid van hun monumentaliteit en hun processen van klimaat, regen, wind, vuur, geologische kracht, licht en donker gemeten naar de positie van de mens. Het sublieme confronteert ons uiteindelijk met onszelf en ons bewustzijn in de ruimte op deze aarde. Subliem is afgeleid van sub limen: op de grens, op de drempel van. Wie voor de foto’s van Misha de Ridder staat, ervaart precies dat: met hem zien we een wereld waar wij zelf niet in staan, maar wel op het punt staan binnen geleid te worden om opnieuw te leren kijken, en onze andere zintuigen open te stellen bij wat we beschouwen.
De foto’s in deze tentoonstelling zijn gemaakt in het uiterste noorden van Noorwegen, in Tromsø aan de Noordkaap, op de grens naar de wildernis; op en buiten die grens waar in een extreem landschap, seizoenen en licht zich in een geheel andere sequens afspelen dan in de rest van Europa: het landschap is zelf een drempel die leidt tot intens andere ervaringen van koude, licht, warmte, donkerte, sneeuw in tal van nuances en schakeringen. Het is een plek waar het in de zomer 5 maanden licht en in de winter 5 maanden donker is. Dit andere licht doet grenzen vervagen, scherpt onze zintuigen aan en zet ze deels op hun kop, want niet is zoals we het verwachten te zijn.
Het landschap introduceert een zeker mysterie zoals we op deze tentoonstelling schitterend kunnen ervaren in het werk – Moon – dat het blauwe uur verbeeldt, een half uur voordat de zon ondergaat en waar in het landschap zowel het licht van de maan als het licht van de zon in tinten rood, geel en blauw samenkomen – dit is het blauw dat vele dichters en schrijvers hebben aangemerkt als de meest mystieke en openbarende der kleuren omdat echt diepblauw in het landschap verder eigenlijk niet bestaat.
Het is de bedoeling dat U zich door Misha de Ridder in deze tentoonstelling supra limen laat leiden, met hem over de drempel stapt en zich laat meevoeren op een wandeling die bewust is uitgezet, als replica van de tijd die hijzelf in de ruimte van dit landschap heeft doorgebracht. In beweging en in stilstaan, in beschouwen en contempleren, in zintuiglijke ervaring van licht en donker, in koude en eigen lichaamswarmte, in horen, ruiken, voelen. Het sublieme nodigt uit tot aanwezig zijn, tot het uiterste gaan van het lezen en begrijpen van de essentie van het landschap volgens zijn eigen systeem: in dat streven is Misha’s werk eigenlijk dat van een minimalist, van een landartist voor wie niet het object maar de ervaring telt. Hij streeft naar het verkennen van de grens, de wereld achter de drempel, de grenzen van het licht, de grens van onze aanwezigheid, door waar te nemen, te voelen, te ondergaan en weer te geven wat eigenlijk niet gefotografeerd kan - hij is een ontdekkingsreiziger, een natuurvorser van eigentijdse betekenis.
Het is op een wandeling dat door de beweging van het lichaam en door de prikkeling van de zintuigen onze omgeving in tijd wordt ontdekt en waargenomen. Landschappelijke ruimten worden achtergelaten, grenzen overschreden en nieuwe horizonten betreden; wandelen is een ritueel, in zekere zin, vanaf het moment dat we de drempel over zijn gestapt die onze stedelijke wereld van de landschapswereld scheidt. In dat proces wordt de routine van ons denken en doen getransformeerd naar een ongebruikelijke, nieuwe en sublieme ervaring. Zo genereert de wandeling door Misha’s landschappen in ons een zintuiglijke en emotionele constructie van natuur, die bijdraagt aan de definitie van ons eigen zelf, en die van het landschap. Onze identiteit als moderne stedeling is immers alleen volledig te definiëren indien er een intense verstandhouding tussen onze cultuur en de levende wereld van natuur en landschap bestaat. Misha’s landschapsfotografie vormt daartoe de drempel en de openbaring –
Hij leidt ons overigens ook weer uit deze wereld, zoals U zelf zult kunnen ervaren. We stappen met hem, al bewegend, ook de drempel naar onze eigen en geruststellende wereld weer over – maar die kan eigenlijk nooit meer hetzelfde zijn – ; want deze fotograaf heeft tijdens uw wandeling op een ongelofelijke knappe manier natuur en landschap op een nieuwe manier van binnenuit geopenbaard; hij draagt daarmee bij aan een nieuw reveil dat nodig is om landschap en natuur de belangrijke plaats te geven die het dringend nodig heeft in onze cultuur, in ons leven, onze ervaringswereld, ons geheugen, in ons gevoel.
Amsterdam, Foam fotografie museum (Keizersgracht 609): Solstice van Misha de Ridder
17 juni t/m 28 augustus 2011 www.foam.org
2017
/ Schilderen met licht - Sandra Smets
2015 / Unseen Magazine - Sophie Wright
2014 / De wildernis van Almere - Maria Barnas
2012 / Avro Kunstuur - In Sight, Collecting Photographs (video) 2011 / Abendsonne, photo-eye Magazine - Adam Bell
2015 / Unseen Magazine - Sophie Wright
2014 / De wildernis van Almere - Maria Barnas
2012 / Avro Kunstuur - In Sight, Collecting Photographs (video) 2011 / Abendsonne, photo-eye Magazine - Adam Bell
LUXURIANT REALITY
Nature in the work of Misha de Ridder
by Maria Barnas for De Volkskrant Oct. 25, 2005
Misha de Ridder’s photographs are of nature. This is not nature as something beautiful, but as something of which the viewer is a part. Nature rarely manifests itself as it does in his photographs.
In Argentina, as the seventh son of the family, you are likely to become a werewolf. At the beginning of the 20th century, this idea was so widespread that seventh sons usually disappeared, were given out for adoption or were killed in horrific ways. In order to stop this, in 1920, a law was passed, determining that every seventh son would be under the personal guardianship of the President. The seventh son received a gold medallion on the day he was christened and a scholarship to study until he was 21. This law is still in effect, and during election campaigns, it still happens that the President is seen attending the christening of a seventh son.
Werewolves are not just found in Argentina. There are all sorts of varieties. They are often sighted in northern Europe. In India, people fear the weretiger, and in China and Japan, you come across the werefox. This universal monster is an example of a very old image, buried deep in the memory of man. Cultures that could not possibly have come in contact with one another share the myth of the werewolf. Individuals seem to go through life with the same images in their thoughts.
This phenomenon of a universal, collective memory, with archetypes as its cornerstones, is an important factor in the work of Misha de Ridder. His work concerns a collective imagining of nature, made up of our fear of nature, and also our longing to see it afresh and to have real contact with it.
De Ridder approaches nature in unconventional fashion. In his words, ‘I don’t treat nature as something beautiful. My work is more about being in that nature, being part of nature. This is clear in the perspectives I choose, which are not what you are used to – for example, that you are crawling around beneath the bushes, like an animal, or that you are just looking down in a field of grain and there is no horizon.’
The artist shows a luxuriant tree the way you would like such a tree to look, as we see it in Los Feliz. The colours veritably drip from the branches, which in turn look as though they were photographed at an angle, from below, as if De Ridder had heard someone call his name, had glanced around behind him and in that fleeting moment encountered this slice of paradise. Yet there is something that keeps the viewer out. Perhaps it is in the details, or maybe it is the sharpness of what you are seeing, over and above all imagining. In that clarity and their urge to represent a reality, these representations of nature approach the grotesque.
Ever since landscapes and natural vistas have been depicted in paintings, photographs and films, the viewer has been able to have the experience, to feel that he can not only be at the site, but can also find himself in the world of the artist – in the skies of Van Ruysdael, on the beaches with Rineke Dijkstra’s young girls. The way in which De Ridder brings nature into view has this same kind of power, this same ability to override direct experience.
From the time I first saw his book, Wilderness, I see De Ridder’s trees in the sand dunes at Schoorl, I see De Ridder when I drive along the highway and catch a glimpse of shrubbery. But there is something more. De Ridder’s images demand a space of their own, between association and reality. They evoke your associations with paintings and photographs, but as they do so, they confront you with reality.
It is no coincidence that De Ridder prefers to take his photographs in the far west – the Hollywood hinterlands and the land of pioneers. He goes there with his camera and with an inkling of an image in mind. ‘I use the landscape like a canvas, and this area is especially suitable, because all kinds of landscape – canyons, alpine slopes, deserts, virgin forest and coastline – can all be found in a relatively small area. The canyons of southwestern Utah are in this sense perhaps the most extreme. In the course of a day, it is possible to change climate, as though you were laying out different colours on your palette. It can be midsummer on the canyon floor, while high above your head, spring has yet to appear.’
He has the ways of a set-designer, with nature as his warehouse. This intentional approach is interesting in terms of the romantic content in his visual language. The romantic artist lets himself be inspired by the primal power of nature. De Ridder, in contrast, already has an image in mind before he begins, probably nourished by romantic art and American movies. With supreme control, he seeks for however long it takes, until he finds that image, in the form of reality.
These images would be pleasing if they did not compete with nature itself. They offer a world that comes across as familiar, but at the same time, it is too wild, too exotic, too extravagant for us to imagine that it could possibly have anything to do with our life, our own world. The only thing we can offer in return is to look, and to see: a shocking bush, a baffling branch, a mountain of sticks and grass with a hollow-gut loneliness.
Reading something like loneliness into nature is not what De Ridder does. He leaves that to the viewer. The images themselves do not decide whether they portray an inner or an outer world. This duplicitous emptiness is also found in the manner in which De Ridder puts nature into his image. On the one hand, he lets nature be seen as it is, without intervening and without subsequent manipulation or editing. On the other hand, the beauty of this work – beauty to excess – is anything but random, so that you are confronted with an extravagance that is decidedly not commonplace. De Ridder perhaps shows nature as it is, but he does so in an exceptional framework. Nature seldom reveals itself as it does in De Ridder’s photographs.
Lost Cabin is a photograph of an expanse of pale, gaunt trees that seem to have sunk into the waves of their own branches. It is as though some digression on the part of a potent presence had determined how they grew – soft moss covering the roots and a distance behind the trees that can only be guessed at. You can get lost in this image, just as you can get lost in the woods where the photographer was standing. It is no Brothers Grimm fairy tale forest – the trees are too narrow. It makes the emptiness and the possibility of getting lost there all the more poignant, more frightening, for it is closer to us and more easily imagined than a forest with dark branches.
A werewolf would have a hard time hiding in these woods. But if that creature is the embodiment of the ambiguity in our relationship to nature – our fear of emptiness and the danger it carries, and our simultaneous desire to be part of its lush reality – then he is present in the work of Misha de Ridder.
Amsterdam, Galerie Juliètte Jongma: Elysian Fields, Photographs from Nature by Misha de Ridder, through 19 November, 2005. www.juliettejongma.com